In de Federale wetgeving worden onder andere marktverboden opgelegd voor verschillende producten zoals plastic bestek en plastic rietjes vanaf 24 januari 2022. Opvallend is het verbod op plastic bekers, dat op 17 januari 2023 in werking zal treden. We sommen de verschillende maatregelen hieronder op:
Verbod op plastic bekers vanaf januari 2023
Vanaf 17 januari 2023 is het verboden om wegwerpbekers voor een eerste keer op de markt te brengen. Papieren bekers met een plastic coating mogen wel nog. Dit heeft tot het gevolg dat het gebruik van plastic wegwerpbekers op bijvoorbeeld evenementen zal uitdoven en organisatoren gestimuleerd worden om over te schakelen naar herbruikbare bekers. Lokale besturen zijn nu al verplicht om herbruikbare bekers te gebruiken op hun evenementen. Interafval en VVSG vinden het een stap in de goede richting dat plastic wegwerpbekers verboden worden en hoopt dat zoveel mogelijk organisatoren gebruik zullen maken van een herbruikbaar alternatief.
Verbod op plastic zakjes vanaf januari 2023
Sinds 2019 was het in Vlaanderen al verboden voor handelaars om lichte plastic draagtassen voor eenmalig gebruik gratis uit te delen. De Federale regering verstrengt de wetgeving rond plastic draagtassen en verbiedt vanaf 17 januari 2023 plastic draagtassen met handvaten met een wanddikte van minder dan 50 micron. Er is wel een uitzondering voorzien voor 'zeer lichte plastieken draagtassen' met een wanddikte minder dan 15 micron en herbruikbare plastic draagtassen die beantwoorden aan de norm NBN EN 13429.
Verbod op andere plastic producten
De federale regering verbiedt dat volgende plastic wegwerpproducten op de markt komen: katoenen wattenstaafjes, bestek (messen, lepels, vorken, eetstokjes), borden, rietjes, roerstaafjes voor dranken en ballonnenstokjes. Dit betekent dat ze niet meer verkocht mogen worden vanaf 24 januari 2022, er is wel een uitzondering voorzien voor bestaande voorraden. Deze producten mogen wel nog verkocht worden indien ze niet uit plastic bestaan. Tot slot is er ook een verbod op drinkbekers, voedsel- en drankverpakkingen gemaakt uit piepschuim en producten uit oxo-degradeerbare kunststoffen. Dit verbod gaat in tegenstelling tot het verbod op plastic bekers en zakjes, meteen in.
Doppen en deksel vast aan drankverpakking
Vanaf 3 juli 2024 moeten plastic doppen en deksels vastzitten aan plastic flessen en drankverpakkingen.
Petflessen verplicht uit gerecycleerd materiaal
Vanaf 2025 moeten drankflessen gemaakt uit PET voor minstens 25% uit gerecycleerde kunststoffen bestaan. In 2030 moet dit minstens 30% zijn voor alle plastic drankflessen van maximaal drie liter. Dit wordt berekend aan de hand van het gemiddelde van alle petflessen die op de markt zijn gebracht.
Consument informeren over afvalbeheer en effect op zwerfvuil
De federale regering verplicht een opvallende, duidelijk leesbare en onuitwisbare markering op verschillende plastic producten met informatie voor de consument over sortering en negatieve effect op zwerfvuil. De verplichte markering geldt voor op hygiëneproducten, tabaksproducten en drinkbekers en gaat meteen van kracht.
Verplichtingen voor statiegeldflessen
De nieuwe wetgeving verplicht producenten van glazen statiegeldflessen om etiketten en lijmen aan te brengen die achteraf makkelijk verwijderbaar zijn. Deze verplichting is vanaf nu van toepassing.
Interafval en VVSG vinden het een goede zaak dat de Federale Regering meer maatregelen neemt om de effecten van bepaalde plastic wegwerpproducten op het milieu te verminderen, maar hoopt dat we hiermee ook meer afstand nemen van de wegwerpmaatschappij. Het kan niet de bedoeling zijn dat producenten nu overgaan naar andere wegwerpmaterialen. We blijven pleiten voor preventie van wegwerpproducten, want dat blijft de sleutel naar de circulaire economie. Interafval en VVSG hopen dat de nieuwe beleidsmaatregelen de totale afvalberg verminderen.
