Recyclagecijfers overschat
In Vlaanderen spreken we officieel over 77% recyclage van de plastic flessen en flacons die we consumeren[1]. Dat cijfer is een overschatting, zo blijkt uit onderzoek door Recover. Dat heeft alles te maken met de manier waarop we het officiële cijfer berekenen. Dit is immers niet op basis van effectieve recyclage, maar op basis van het selectief ingezameld verpakkingsafval. Het gewicht van dat ingezameld afval wordt gebruikt als teller voor de berekening door de overheid. De noemer van de recyclagebreuk stemt overeen met de hoeveelheid verpakkingen van de producenten die zich aanmelden. Een deel van de verpakkingen op de Belgische markt komen echter van producenten die zich niet aanmelden (dus niet in de noemer zijn meegeteld) maar wel mee profiteren van de selectieve inzameling (en dus wel in de teller), de zogenaamde ‘free riders’[2]. Daarnaast worden ongeveer 5 tot 10% van de verpakkingen door de consumenten aangekocht in onze buurlanden[3]. Kris Somers (Limburg.net): “Het selectief ingezameld verpakkingsafval bevat ook reststoffen en vocht. Dat extra afval, dat meegewogen wordt, registreren we als gerecycleerd verpakkingsafval. Daarnaast gaat een deel van het materiaal verloren tijdens het recyclageproces. Uit het onderzoek van Recover blijkt dat de materiaalverliezen voor plastic het hoogst zijn. Stel dat we bijvoorbeeld 100 ton plastic flessen inzamelen, dan zal er uiteindelijk maar 71 ton gerecycleerd worden.” Indien we de recyclagecijfers voor plastic flessen en flacons corrigeren met de free riders, buitenlandse aankopen, aanhangend vocht en vuil en materiaalverliezen tijdens het recyclageproces, bekomt men een reëel recyclagepercentage van 50,2%. De helft van de petflessen en flacons recycleren we dus niet.
En wat we recycleren gaat meestal naar laagwaardige toepassingen …
In Vlaanderen zamelen we al jarenlang plastic flessen en flacons in via de pmd-zak, maar wat doen we daarna met de ingezamelde verpakkingen? Arcadis voerde in opdracht van Recover een marktverkenning uit op de huidige recyclagetoepassingen en concludeerde dat we de meeste verpakkingen recycleren tot laagwaardige toepassingen. We vroegen de exacte cijfers op bij de stad Antwerpen[4]. Van de ingezamelde plastic flessen en flacons uit de stad Antwerpen wordt amper 5% verwerkt als “bottle-to-bottle”. De rest gaat naar laagwaardige toepassingen die we achteraf moeilijk kunnen recycleren zoals textielvezels, isolatiematerialen, voedselverpakkingen (bakjes), … Dit is tegenstrijdig met het principe van circulaire economie waarin de grondstoffen zo lang mogelijk in de economie blijven. Het huidige inzamelsysteem lijkt momenteel alvast niet in staat om een stap te zetten in de richting van meer circulariteit.
[1] Fost Plus, Jaarverslag 2015
[2] Het gemiddelde percentage free riders wordt geschat op 8%. Het percentage free riders van plastic flessen en flacons wordt geschat op 3,2%
[3] Het omgekeerde gebeurt wellicht ook (buitenlandse aankopen bij ons), maar gelet op de berichten van Fevia is er toch vooral een overheersende trend van Belgische consumenten die met buitenlandse producten (en hun verpakkingen) naar hier komen. https://www.fevia.be/nl/standpunten/fevia-standpunt-rond-belastingen-en-heffingen
[4] Cijfers van de stad Antwerpen werden opgevraagd in de raadscommissie
Schrijf hier de inhoud van je nieuws item
Over RECOVER
Lokale besturen stellen vaak problemen vast met de inzameling van verpakkingsafval. Bovendien gaan ze ondanks alle maatregelen nog steeds de strijd aan met zwerfafval. Om mogelijke verbeteringen en alternatieven voor de huidige aanpak van verpakkingsafval te onderzoeken is eind 2016 een samenwerkingsverband opgericht dat de naam Recover draagt. Elf intercommunales en stad Antwerpen zorgden voor de noodzakelijke financiële middelen om een reeks van studies te starten die het beleid rond verpakkingsafval moeten helpen verbeteren. De nadruk ligt hierbij op een verhoogde en efficiëntere inzameling van verpakkingsafval, een betere dienstverlening voor de burger en minder verpakkingen in het zwerfvuil. Op 25 oktober 2018 zal Recover alle resultaten presenteren tijdens een congres in Antwerpen.
